W grupie uspokajającej do sprawdzonych naukowo środków należą preparaty pochodzące z:
- kozłka lekarskiego (waleriany) – głównymi substancjami uspokajającymi są tu: walepotriaty, olejki eteryczne oraz kwas walerenowy; mogą one: zmniejszać aktywność ruchową wynikającą z nadmiernego pobudzenia, niwelować stany nieokreślonego pobudzenia, lęku, a nawet redukować agresywność, a ponadto: redukują napięcie mięśni gładkich przewodu pokarmowego, a także naczyń krwionośnych; kozłek zalecany jest również na nadmierną pobudliwość nerwową, a także w lęku napadowym vel. atakach paniki (uspokaja „kołatanie serca”)
- męczennicy cielistej – obecne są w niej m.in.: pochodne apigeniny, luteoliny, glikozyd cyjanogenny; w działaniu obniża wrażliwość podkorowych ośrodków OUN i ułatwia zasypianie, nieznacznie uspokaja serce oraz rozluźnia mięśnie gładkie (jest także delikatnym anaksjolitykiem) – zalecana na łagodne stany depresyjne u młodzieży;
- chmielu – który zawiera m.in.: związki terpenowe, humulen, mircen, kwasy goryczowe; do podstawowego działania zalicza się: nasenne, uspokajające, ale także chmiel obniża ciśnienie krwi i zmniejsza libido; zalecany jest na trudne stany emocjonalne okresu przekwitania, moczeniu nocnym u dzieci, leczeniu nerwic seksualnych, a także przedwczesnego wytrysku;
- melisy lekarskiej – pełna wartościowych substancji, wśród których działanie uspokajające i nasenne mają m.in.: apigeniny, geranial, neral; działają obniżając próg wrażliwości OUN, a ponadto i w związku z tym: rozkurczają mięśnie gładkie przewodu pokarmowego (posiadają dodatkowe właściwości grzybobójcze i bakteriobójcze, a także przeciwwirusowe oraz m.in. hamuje podział komórek nowotworowych); zalecana jest poza snem na zaburzenia pracy serca na tle nerwowym;
- i lawendy lekarskiej – zwiera m.in.: olejki eteryczne, garbniki, triterpeny; olejek ma działanie przeciwskurczowe i uspokajające (działa bezpośrednio na mózg); wśród zaleceń wymienia się w literaturze naukowej m.in.: nerwicę wegetatywną, niepokój, trudności w zasypianiu;
- a także w przypadku nieco słabszego działania z: rumianku, serdecznika pospolitego i owsu siewnego.
Wśród zalet wszystkich preparatów produkowanych z wymienionych roślin należy wymienić fakt, iż:
- nie można ich przedawkować, dlatego nawet jeśli są słabsze od leków chemicznych (barbituranów czy benzodiazepin) to fakt ten można wykorzystać zwiększając ich dawkę i w ten sposób maksymalizując efekty,
- przez powyższe można je również brać częściej,
- nie uzależniają w przeciwnieństwie do wyżej wymienionych substancji chemicznych,
- nie są toksyczne w żaden znany sposób.
Do podstawowej cechy omawianych substancji roślinnych należy fakt, iż osłaniają one ośrodkowy układ nerwowy przed codziennymi skutkami stresu, odprężają, odhamowują psychicznie, a także ułatwiają zasypianie. Ich pobieranie szczególnie zalecane jest dla pacjentów w podeszłym wieku, choć jak wymieniano wyżej w niektórych przypadkach grupą docelową jest młodzież.
Spośród wymienionych substancji, w aptekach sprzedawane są sporządzone z nich, gotowe preparaty, które służą również leczeniu innych schorzeń:
- kozłek – Nervomix, Cardiol C, Cardionervit, Padma 28, Uroprost, Prostapol,
- melisa – Intractum Melissae, Melipas, Melisał i inne,
- męczennica – Passibil, Passispasmin, Passispasmol,
- chmiel – Lupulina, Luvased,
- lawenda – Lawenol, Fito-Mix 15, Nervinex Fix, Nervinum Fix, Nervinol i inne.
Warto zauważyć, że wobec aktualnej, powszechnej dostępności ziół, większość osób preferuje napary i jest to również zalecane w literaturze naukowej. W Poradni Psychologicznej z Sercem w Opolu zalecamy konsultacje w sprawach trudnych stanów emocjonalnych młodzieży, które rodzice chcą leczyć w sposób naturalny, m.in. z zastosowaniem wyżej wymienionych roślin, które uzupełnią pomoc psychologiczną.
